wywiad przeprowadziła/ interviewer: Agnieszka Turek
translated by Agnieszka Turek
- Your performances are always created with strong, noticeable forms and puppets. How do You normally start working on a play? Does a story come first and demand some kind of puppets or do You start building puppets and then invent a plot suiting their needs?
It depends on the production and the theme. With our first mutual project “Exit.” the wish to do a Hamlet-version with puppets came first, a long process of building puppets and masks followed. With “Spleen”, there were some puppets (frogs!) and our director Hendrik Mannes suggested to use Baudelaire’s texts while working with those puppets. With “Siberia”, the theme and the puppets/ music/ stage were all developed at the same time.
- Państwa spektakle są zawsze tworzone przy użyciu mocnych, rozpoznawalnych form i lalek. W jaki sposób zwykle zaczynacie pracę nad sztuką? Czy historia przychodzi pierwsza i wymaga konkretnego rodzaju lalek, czy raczej zaczynacie budować lalki i wtedy wymyślacie fabułę dopasowaną do ich potrzeb i możliwości?
To zależy od produkcji i tematu. W naszym pierwszym łączonym projekcie „Exit.“ najpierw chcieliśmy zrobić wersję „Hamleta“ z lalkami, a długi proces budowania lalek i masek nastąpił później. W „Spleenie“ było kilka lalek (żab!) i nasz reżyser, Hendrik Mannes, zasugerował, by dodać teksty Baudelaire’a pracując z tymi lalkami. W „Syberii“ temat i lalki/muzyka/inscenizacja rozwijały się w tym samym czasie.
- How long does it take to build one puppet? Do their future movements and scenes have to be imagined and planned before creating?
It’s the same here: It depends very much on the puppet. Of course I imagine movements, not necessarily scenes. I try to always be open during the building process because wonderful things may happen by coincidence.
- Jak długo buduje się jedną lalkę? Czy jej możliwości ruchowe i sceny, w których się pojawia muszą być zaplanowane wcześniej?
Tutaj jest tak samo: to bardzo zależy od lalki. Oczywiście wyobrażam sobie ruchy, niekoniecznie sceny. Staram się być otwarty w procesie budowania, ponieważ wspaniałe rzeczy mogą wydarzyć się przez przypadek.
- Have You ever animated puppets that were not made by You?
Yes, e.g. in the performances with Christoph Bochdansky (“Midsummer Night’s Dream – reorganized” and “Faust”, and the current one we are rehearsing at the moment), we both build and play together. But usually I play my own puppets/ masks.
- Czy kiedykolwiek animował Pan lalki nie stworzone przez siebie?
Tak, na przykład w spektaklach z Christopherem Bochdanskym („Sen nocy letniej – reorganizacja“ i „Faust“ oraz ten, nad którym obecnie pracujemy) obaj budujemy i gramy razem. Ale zazwyczaj gram moimi lalkami/maskami.
- Do You feel any kind of special connection between You and Your puppets?
Yes. I made them, they are part of myself or/ and my imagination. They are my colleagues in the performance.
- Czy czuje Pan pewną szczególną więź między Panem i Pańskimi lalkami?
Tak. Stworzyłem je, są częścią mnie lub/i mojej wyobraźni. Są moimi kolegami w spektaklu.
- Your artistic style is simply recognizable. How have You attained it? What does inspire You?
I am inspired by millions of things… Contemporary art, ancient art, music…
- Pana artystyczny styl jest łatwo rozpoznawalny. Jak Pan go wypracował? Co Pana inspiruje?
Inspiruje mnie milion rzeczy… Sztuka współczesna, sztuka starożytna, muzyka…
- Why do You work in collaboration so often? What do You like in working with different theatre groups?
New people, new ideas. It is interesting and inspiring to be confronted with other people and their work. There are themes for solo performances (which in our case are always duo performances with the music) and themes, which need more performers, puppeteers, actors, musicians…
- Dlaczego tak często pracujecie w kooperacji? Co lubicie w pracy z różnymi grupami teatralnymi?
Nowi ludzie, nowe pomysły. Konfrontacja z innymi ludźmi i ich pracą zawsze jest interesująca i inspirująca. Są tematy dla spektakli solowych (które w naszym przypadku są zawsze duetami z muzyką) i tematy, które potrzebują więcej performerów, lalkarzy, aktorów, muzyków…
- You have been working with Polish artists couple of times. What do You find special (that You like or not) in Polish attitude towards puppetry?
Well, the group of Polish artists we worked with is not so large, so we cannot judge the whole Polish puppetry. We always work with individual performers, whom we like and love and who we think can bring another colour to the performance. So it is more about the individual than about a nation and culture. Nevertheless – our connection with Poland, with some puppeteers and audiences in the cities we toured, is strong and rewarding. Working interculturally is not easy, we feel, so it is great to keep going and get to know each other more and more. That is also a reason for us to keep the connection: we can build on common experience. One of my first teachers in my school in Stuttgart was Henryk Jurkowski, and Marek Waszkiel was very important for our connection to Bialystok, being the first to invite us to work at the Theatre Academy.
- Pracowali Państwo z polskimi artystami kilka razy. Co szczególnego widzicie w polskim podejściu do lalkarstwa?
Cóż, grupa polskich artystów, z którymi pracowaliśmy, nie była tak wielka, żebyśmy mogli oceniać całe polskie lalkarstwo. Zawsze pracujemy z indywidualnymi twórcami, których lubimy i kochamy i którzy, jak myślimy, mogą dodać nowy kolor do spektaklu. Więc tu bardziej chodzi o jednostki, niż o cały naród i kulturę. Niemniej jednak, nasza więź z Polską, z niektórymi lalkarzami i z widownią w miastach, które odwiedziliśmy, jest silna i satysfakcjonująca. Czujemy, że praca międzykulturowa nie jest prosta, więc to wspaniałe, że idziemy dalej i zaczynamy się poznawać coraz lepiej. To jest też powód do utrzymywania więzi: możemy budować wspólne doświadczenie. Jednym z pierwszych moich nauczycieli w szkole w Stuttgarcie był Henryk Jurkowski, a z kolei Marek Waszkiel był bardzo ważny dla naszej więzi z Białymstokiem, bo jako pierwszy zaprosił nas do pracy w Akademii Teatralnej.
- How do You perceive relationship between puppet animation and live music that You create?
We start rehearsing together, the music doesn’t come later. The puppets and masks are dancers more than actors, it is not difficult for them to be connected to music through their movement. The music is not in conflict with text but can be a partner in the creation of performance.
- Jak postrzegają Państwo relację miedzy animacją lalkową i muzyką na żywo, którą tworzycie?
Zaczynamy próby razem, muzyka nie przychodzi później. Lalki i maski są tancerzami bardziej niż aktorzy. Połączenie z muzyką poprzez ruch nie sprawia im trudności. Muzyka nie jest w konflikcie z tekstem, ale może być partnerem w tworzeniu spektaklu.
- Christiane Zanger, the director of Siberia, has a considerable experience in music. Did it have an impact on creating Your last performance?
Yes, of course. She is more able than other directors we worked with, to listen, to understand and to work with music directly. It is more than having a feeling for the right music in the right moment, which of course all our directors had and have.
- Christiane Zanger, reżyserka Syberii ma duże doświadczenie muzyczne. Czy miało to wpływ na tworzenie Waszego ostatniego spektaklu?
Tak, oczywiście. Jest ona, bardziej niż inni reżyserzy, z którymi pracowaliśmy, zdolna do słuchania, rozumienia i bezpośredniego pracowania z muzyką. To jest coś więcej niż posiadanie wyczucia odpowiedniej muzyki w odpowiednim momencie, które oczywiście wszyscy nasi reżyserzy mieli i mają.
- What was the most specific aspect of working on Siberia?
We wanted to create an inner Siberia, to stage ‘Siberia of the soul’ – our own souls and then hopefully also those of the audience.
10.Co było najbardziej szczególnym aspektem pracy nad Syberią?
Chcieliśmy stworzyć wewnętrzną Syberię, zainscenizować ‘Syberię duszy’ – naszych własnych dusz i następnie, przy odrobinie szczęścia, również dusz widzów.
- Why, in Your opinion, are people of XXI century interested in puppetry and puppet shows?
Probably because it hasn’t changed throughout the centuries?! Seeing the dead become alive, seeing it die again, all imagined – but somehow possible through the animation of the puppeteer – this could be the core of the fascination.
- Dlaczego, w Pana opinii, ludzie XXI wieku są zainteresowani lalkarstwem i spektaklami lalkowymi?
Prawdopodobnie ponieważ nie zmienił się od stuleci?! Widzieć jak martwe ożywa, widzieć to znowu umierające, wszystko wyobrażone, ale możliwe poprzez animację lalkarza – to może fascynować.